İnsanlarda üst göz kapağının dış kenarının arka kısmında göz yaşı bezi bulunur. Göz kapakları her kırpıldığında, göz yaşı bezinden az miktarda göz yaşı salınır ve göz yüzeyinde bir tabaka oluşturur. Göz yaşı gözü yıkar ve sonra alt göz kapağının buruna yakın kısmında bulunan punktum denilen, toplu iğne başı büyüklüğünde bir kanaldan geçerek burun içine akar. Nezle-grip, soğuk hava gibi durumlarda burun tıkanırsa göz yaşı da buruna rahat akamaz ve göz yaşarması ortaya çıkar. Gözyaşı, gözün nemli ve rahat kalmasını sağlar. Üzüntüye bağlı ağlama durumlarında ise göz yaşı ile psikotoksinler atılır. Göz yaşı içinde su, yağ, mukus, elektrolitler, vitaminler, şeker ve amino asidler bulunur. Göz yaşı film tabakası gözün ön tabakalarını besler, oksijen alışverişini temin eder bu şekilde göz yüzeyinin düzgün ve şeffaf olmasını sağlar. Bu tabaka olmazsa , net ve düzgün bir görme mümkün değildir. Bunun yanı sıra göze giren yabancı cisimleri, allerjik ve mikrobik maddeleri yıkayıp uzaklaştırmayı sağlar .
Kuru göz hastalığı göz yaşı bezinden yeterli miktarda ve kalitede göz yaşının üretilememesidir. Bunun en sık nedeni ise göz yaşı bezinde immun kompleks birikmesi ve vücudun bağışıklık sisteminin immun kompleks ihtiva eden göz yaşı bezine saldırarak hasara uğratmasıdır. Bunun dışında bazı ilaçlar ve yaşlanmakla ortaya çıkan hormon eksiklikleri de kuru göze neden olabilir. Göz kuruluğunda, yanma ve batma hissi, kızarıklık, yapışkanlık, kontakt lens kullanmada rahatsızlık hissi, bulanık görme gibi belirtiler ortaya çıkar
Göz Kuruluğu Tanısı Nasıl Konulur? Kuru gözün tanısı herhangi bir göz hekimi tarafından konulabilir. Kesin tanı için gözyaşı üretimini ölçen testler yapılır.
Tedavi
1- Göz Yaşı İlavesi Öncelikle yapılması gereken eksik gözyaşının tekrar yerine konmasıdır. Suni gözyaşı damlaları, insanın kendi gözyaşına çok benzer özelliktedir. Bunlar gözü sulandırır ve nemli kalmasını sağlayarak gözü rahatlatır. Suni gözyaşı damlalarının pek çok çeşidi mevcuttur. 2- Mevcut Göz Yaşını Koruma (Geçici-Kalıcı Punktum Tıkaçları) Gözlerin nemli kalmasını sağlayıcı diğer bir yaklaşım, kişinin kendi gözyaşını korumaktır. Gözyaşı gözden bir kanal sistemi yoluyla buruna boşalır. (Bu nedenle ağladığımızda burnumuz da akar). Bu kanalları geçici veya daimi olarak tıkayabilir. Bu kapama işlemi ile, hastanın kendi gözyaşını korumak ve suni gözyaşının gözde kalış süresini uzatmak mümkün olacaktır.
3- Kalıcı tedavi ise nedene yönelik olmalıdır. Öncellikle otoimmun bir hastalığın varlığı araştırılmalıdır. Otoimmun hastalık varsa, göz yaşı bezi Ultrason ile muayene edilerek, hacim ve parenkim yapısı incelenmelidir. Yeterli göz yaşı bezi dokusu varsa , önce doku hasarı giderilir ve daha sonra göz yaşı bezi dokusu hacmi artırılır. Bunun içinde erken teşhis çok önemlidir.